Mozambique

Toen ik geland was op Maputo en het vliegtuig uitstapte, rook ik meteen die typische geur van Afrika. Een mengeling van tropische kruiden, kokos, vanille, pepers,  gemengd met de geur van schroeiend stof met een ondertoon van gesmolten asfalt en zweet. De hoofdstad van Mozambique is een typisch Afrikaanse stad. Dat betekent vooral dat ie op eerste gezicht weinig charme heeft, het is er vooral rommelig, met overal gammele gebouwtjes, rood geverfd met huisvlijterige logo’s van Coca Cola en lokale telco-maatschappijen.

De sfeer van de stad is bijna verrassend rustig. Weinig toeterende auto’s, de verkeersproblemen vallen relatief mee, en naar Afrikaanse begrippen zijn de gaten in de trottoir alleszins acceptabel. Op straat speelt het Afrikaanse leven zich af, en dat lijkt te bestaan uit straatwinkeltjes die vooral hoesjes voor mobieltjes verkopen. Dat daar niet zo’n enorme marktpotentie in zit blijkt wel uit het feit dat veel van de verkopers maar wat zitten te suffen achter hun koopwaar. Vaak liggen ze zelfs ongegeneerd te slapen. Dit is echter niet beperkt tot de verkopers; de halve maatschappij lijkt de hele dag geen klap te doen te hebben, en de stad doet soms slaperig aan. Als buitenlander kon ik ongestoord over straat lopen, ik ben vrijwel niet aangesproken door verkopers, en ook het aantal bedelaars lag verbazingwekkend laag.

De temperatuur was dan weer wel godsgruwelijk hoog. Het kwik tikte met gemak de 40 graden aan, en dat was dan wel “droge hitte” maar toch echt wel fokking heet, kan ik jullie vertellen. In mijn mooie hotelsuite had ik niet 1 maar 2 airco’s, en daar was ik best blij mee. Vanuit mijn raam op de 10e verdieping keek ik uit op de spierwitte kathedraal van Maputo; op zich best een interessant gebouw maar als je het goed bekeek eigenlijk spuuglelijk. Het deed mij meer denken aan een verwarmingsradiator dan een kerk.

Maputo had na twee dagen nog niet zo heel veel van haar charme getoond. Het was geen onprettige stad, maar veel redenen om er langer te blijven waren er niet. Dus vond ik het niet zo heel erg om haar weer te verlaten. Ik regelde een kaartje voor een shuttledienst naar Tofo beach. Dit ging via een backpackerhostel, waar op de binnenplaats een groep witnekken de Afrikaanse way of life aan het imiteren waren: een beetje suf voor zich uit staren, niks doend.

De shuttle zou op een allejezusvroeg tijdstip vertrekken: om half 5 ‘s ochtends moest ik aanwezig zijn. Dit lukte me wonderwel. Toen ik aankwam kwam er ook een groepje gasten het hostel binnen. “Goodmorning”, zei ik. “Goodnight”, antwoordden ze. Zij trokken chipszakken open om hun stap-honger te stillen, en ik stapte in de bus, die klokslag 5 uur vertrok. Er reden nog een zestal andere toeristen mee, uit Zweden, Portugal en Zuid-Afrika.

Het zou 8 uur reizen zijn, dus ik rekende me bijna rijk door te denken dat ik dan zeker wel rond 1, 2 uur ‘s middags aan zou komen. Ik had beter moeten weten natuurlijk, want we reden eerst door naar het busstation om te bus helemaal vol te krijgen. Nu hoor je in Nederland vaak de uitspraak “vol is vol!” maar dat klopt niet. Als het voor ons vol is past er volgens Afrikanen nog minstens de helft bij. En natuurlijk moest de Aller Dikste Vrouw Van Afrika ook mee (haar onderarmen waren dikker dan mijn dijbenen), en waar was nou net het allerlaatste stukje bank vrij? Drie keer raden. Mama Godzilla kwam door de bus heen stampen, propte zich naast me op de bank, die ze voor meer dan drie kwart in beslag nam. Ik begreep opeens hoe het moest voelen om door een wurgslang gewurgd te worden. Bij elke uitademing was er de angst dat die vleeshompen nog verder zouden uitdijen en er geen ruimte meer zou zijn om weer in te ademen.

Gelukkig reed zij niet de hele weg mee, ze stapte halverwege uit. Wat een godsgeschenk! De rest van de reis verliep beduidend comfortabeler. De reis was op zich niet heel interessant, behalve het laatste stuk waar we door enorme velden vol met kokospalmen reden. Rond een uur of 4 waren we er.

Tofo is een klein slaperig kustdorpje dat nog niet zo lang geleden is opgeschrokken door het toerisme, met name duiktoerisme. Er zitten een stuk of vier scuba-centers, en nog meer guesthouses en resorts, die in het hoogseizoen stampend vol zitten met vooral Zuidafrikanen. Hoogseizoen is het nu echter niet. Zodoende is het nu nogal stilletjes. Ik had dan wel verwacht dat als er dan toch wat toeristen komen, er een flinke strijd gevoerd zou worden om hun gunsten, maar dat gebeurde niet zoveel. Tenminste, niet door de Afrikanen, die lijken net even te ongeinteresseerd te zijn; hard werken voor klandizie, pff, daar is het veel te warm voor, ik zit net zo lekker voor me uit te staren. Mensen die nu meteen RACISME gaan roepen moeten hier gewoon maar eens komen kijken. Het is gewoon echt zo.

Ik had van te voren wat onderzoek gedaan op internet en een goed duikresort uitgezocht, Liquid Adventures. Ja, alle duikscholen hebben dergelijke foute namen. De Zuidafrikaanse (blanke) eigenaren begrepen het beter. Toen ik langsliep werd ik meteen allerhartelijkst ontvangen en binnengehaald. Ik kreeg alle uitleg en opties, en eigenlijk had ik al snel een knoop doorgehakt. Toen ik zei dat ik divemaster was kon ik niet meer stuk, dat is toch wel een pre. Geen onervaren beginnende vakantieduiker die gebabysit hoeft te worden. Dat was een gratis bier waard. Ik kon meteen de volgende dag al duiken. ‘s Morgens vroeg zouden de condities het beste zijn, dus zouden ze me om kwart voor 6 op komen halen. Mijn duikspullen heb ik meteen daar achtergelaten, dat werd voor mij verder geregeld en vervoerd.

De volgende dag (vandaag dus) werd ik opgehaald en reden we samen met twee andere duikers (die allebei Tom bleken te heten) naar de duikschool. Er ging een instructice mee die ik gisteren al had gesproken, en nog een aan het resort verbonden divemaster. Het weer was niet heel mooi; somber, bewolkt en vrij veel wind. De zee zag er ook niet best uit: more than choppy. Zeg maar: metershoge golven. In een semi-opblaasbare boot knalden we door de branding. Voeten vastklemmen in de lussen op het dek, stevig vasthouden met beide handen, en je niet overboord laten slaan door de grote golven die recht in je gezicht knallen. Alsof je op de mechanische stier zat, met als extra bonus een waterkanon.

Op de duikstek aangekomen waren de golven nog steeds hoog, zo niet hoger, en keken de instructice en de divemaster elkaar even aan, durven we dit aan? De divemaster was duidelijk: ik denk niet dat ik ga duiken met deze condities. Maar als jullie willen mogen jullie wel hoor! We volgden de mening echter, en hebben de stek verruild door een minder diepe stek, waar het getij iets beter behapbaar was. Alsnog was er de eerste paar meters een flinke surge die je flink heen en weer smeet, maar rond 15 meter was goed te doen. De duik was best okay, zeker niet de mooiste duik die ik ooit heb gemaakt maar er was genoeg te zien. Geen groot spul maar wel veel kleinere vissen en ook nog een turtle. Alleen was het water wel aan de koude kant: nog maar net 23 graden volgens mijn duikcomputer en dat is niet eens zo heel veel warmer dan Nederlands water na een goede zomer. Echter, daar draag ik altijd een 7mm met kap. In mijn 3mm zat ik nu toch wel lichtelijk te bibberen. Maar ik was niet de enige, terwijl de rest allemaal 5mm droeg.

Ik was snel opgewarmd met een goed engels ontbijt en een grote bak koffie. Slechts 1 duik op een dag vind ik wat karig dus ik wilde graag nog vaker duiken. Er zou misschien deze middag nog gedoken worden; er was een open water student die nog twee buitenduiken moest maken, en daar zou ik mee kunnen. Echter hier kwam iets tussen, en dus moet ik helemaal wachten tot morgenochtend voordat ik weer mag. Maar dan zijn er wel gegarandeerd twee duiken. Ik ben erg benieuwd wat er dan te zien is. Volgens de instructrice spelen de walvishaaien al een tijdje verstoppertje; ze houden zich niet aan de gebruikelijke seizoenen maar doen volledig wat ze willen. Soms zijn er heel veel, soms helemaal geen. Zoals nu, al een paar weken. Deze dieren zijn natuurlijk een belangrijke trekpleister, dus dit soort onzekerheden zijn vervelend voor duikscholen. Hoopvol werd ik al gebombardeerd tot de geluksmascotte die ze terugbrengt; let’s all stick with him!